فهرست مطالب
کارشناسان، کاهش ارزش پول هر کشور را به مرگ خاموش برای اقتصاد تعبیر کرده‌اند. جلوگیری از کاهش ارزش پول کشور و تقویت پول ملی از وظایف بخش اقتصادی دولت‌ها به شمار می‌رود. یکی از دلایل کاهش ارزش پول، افزایش حجم نقدینگی و تورم است. کاهش ارزش ریال یک چالش بزرگ در سال‌های اخیر بوده و تاثیر زیادی در اقتصاد کشورمان داشته است. در این مقاله اطلاعاتی از کاهش ارزش ریال در اختیارتان خواهیم گذاشت.
ارزش پول چیست؟
ارزش پول یعنی پول کشور شما چقدر می‌ارزد؟ شما با پرداخت پول خود چه چیزهایی را می‌توانید خریداری کنید؟ در صورتی که پول‌های خود را پس انداز کنید، بعد از آن چه چیزهایی می‌توانید به دست آورید؟
ارزش پول از جایی نشات می‌گیرد که افراد طالب آن هستند تا کالا یا خدمت خود را با آن به دست آورند. قبل از توسعه پول، مردم جهت به دست آوردن کالا به داد و ستد می‌پرداختند، ولی با مشکل عدم قابلیت تقسیم پذیری و انتقال در تبادلات وجود داشت.
ارزش پول بر حسب پول‌های دیگر سنجیده می‌شود. ارزش داخلی پول، همان ارزش پول ملی است که به عوامل بسیاری وابسته است و در داخل کشور شکل می‌گیرد و به واسطه آن رابطه، پول با کالا یا خدماتی که در داخل کشور تولید می‌شود، مبادله می‌گردد.
مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در ارزش پول کشور تورم است. هر چه بتوانیم این عامل را کنترل کنیم، می‌تواند در کاهش ارزش پول ملی تاثیر داشته باشد. همچنین از نوسانات شدید ارزش ریال جلوگیری می‌شود؛ در نتیجه پایداری و ثبات قیمت‌های داخلی عاملی موثر در جلوگیری از کاهش ارزش پول کشور است.
کاهش ارزش پول چیست؟
کاهش ارزش پول یعنی کاهش ارزش واحد پول یک کشور نسبت به قیمت طلا یا سایر پول‌های خارجی. با کاهش ارزش پول، میزان صادرات افزایش مییابد و واردات کالا با دشواری مواجه می‌شود، زیرا کشورهای دیگر کالاهای کشور را ارزان‌تر تهیه می‌کنند؛ این مسئله، بر تجارت، صنعت و بازار اوراق بهادار کشور تاثیر منفی می‌گذارد و قدرت خرید را کاهش می‌دهد.
وظایف بانک مرکزی جهت پیشگیری از کاهش ارزش ریال
بانک مرکزی جهت جلوگیری از کاهش ارزش پول در داخل و خارج کشور وظایفی دارد. این وظایف شامل موارد زیر است:
- انتشار اسکناس
- ضرب سکه‌های فلزی رایج در کشور
- تنظیم مقررات مربوط به معاملات ارزی و ریالی
- نظارت بر صدور و ورود ارز و پول رایج کشور
- تنظیم کننده نظام پولی و اعتباری کشور
- نظارت بر بانک‌ها و موسسات اعتباری
فاکتورهای موثر جهت جلوگیری از کاهش ارزش پول
همان طور که گفته شد مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر کاهش ارزش پول ملی تورم است و باید بتوانیم آن را کنترل کنیم. اگر بتوانیم سیاست‌هایی اجرا کنیم که هزینه‌های تولید را کنترل کند و بهینه شود، باعث کنترل جریان تورم در کشور می‌شود.
معمولا هزینه‌های تولید تحت تاثیر عوامل بسیاری است. یکی از عوامل بسیار مهم در هزینه‌های تولید، در حوزه کسب و کار است.
هرچه کشور در حوزه کسب و کار، در شرایط نامناسب قرار گیرد، کسب و کارها سخت‌تر راه اندازی می‌شوند و جایگاه خود را در نظام اقتصادی از دست می‌دهند؛ که این جریان هزینه‌ای است که باعث افزایش قیمت کالا و خدمات و کاهش ارزش پول ملی می‌شود.
در نتیجه ضروری است که در راستای جلوگیری از کاهش ارزش ریال در داخل کشور، شرایط راه اندازی کسب و کار را تسهیل کنیم. تسهیل‌گری و بهبود در فضای کسب و کار در هزینه‌های تولید بسیار موثر است و هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهد. همچنین تورم کاهش یافته و موجب بهبود قدرت خرید در داخل می‌شود.
گاهی با افزایش بی رویه تقاضای خدمات و کالا مواجه می‌شویم. معمولا این مورد به دلیل تاثیر روانی رخ می‌دهد. این افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات، فشار تقاضایی ایجاد می‌کند و این فشار تقاضایی افزایش قیمت را به همراه دارد. این افزایش قیمت برای کالا و خدمات برابر است با کاهش ارزش پول کشور.
ریال در مقابل سایر ارزها
هنگامی که ارز، مانند دلار یا یورو یا سایر ارزها در داخل کشور و در بازار داخلی گران می‌شود، طبیعی است که با کاهش ارزش ریال روبرو می‌شویم. کاهش ارزش پول ملی از نظر خارجی دارای نقاط منفی و همچنین نقاط مثبت است.
نقطه مثبت کاهش ارزش پول ملی این است که باعث انگیزه در صادرات می‌شود. در فضای بین‌الملل، زمانی که با کاهش ارزش پول مواجه می‌شویم، کالاهای ایرانی برای خارجی‌ها و برای بازارهای بین‌المللی بسیار مزیت دارد و ما از این کاهش ارزش پول ملی منفعت لازم را می‌توانیم به دست آوریم. اما زیان‌هایی برای مردم، حقوق بگیران ثابت، کارگران و کسانی که نمی‌توانند در این بازار، دریافتی‌های خود را جبران کنند، روی می‌دهد.
کاهش ارزش پول، باعث چاپ پول، افزایش پایه نقدینگی، گرانی کالاها و تورم می‌شود. بنابراین یکی از اصلی‌ترین علت‌های کاهش ارزش پول ملی، رشد نقدینگی است.
چاپ پول همیشه دلیل تورم نیست بلکه زمانی باعث تورم می‌شود که عرضه پول فراتر از مقدار واقعی شود. چاپ پول و تورم همیشه ارتباط مستقیم با یکدیگر ندارند. به عنوان مثال برای پرداخت کردن بدهی‌های خارجی، معمولا دولت‌ها به چاپ کردن پول می‌پردازند، که موجب تورم می‌شود.
درصورتی که ارزش پول دچار نوسان شود، منجر به ناپایداری ارزی می‌شود و این ناپایداری، جریان اشتغال، جریان سرمایه‌گذاری و جریان صادرات را به شدت دچار آسیب می‌کند. ارزش پول ملی در حیطه خارجی باید مدیریت شود؛ به این صورت که در بعضی موارد که جریان تورم وجود دارد، به تناسب آن باید بتوانیم تعدیل‌های لازم را انجام دهیم.
کاهش ارزش ریال چه پیامدهایی دارد؟
زمانی که قیمت بنزین و مواد غذایی افزایش پیدا می‌کند، ارزش ریال کاهش مییابد و با کاهش ارزش ریال، تورم اتفاق می‌افتد. زمانی که مردم فکر کنند قیمت‌ها افزایش خواهد یافت شروع به خرید کردن می‌کنند و تقاضا برای محصولات زیاد می‌شود و تولیدکنندگان هزینه‌های بیشتری را اعمال کرده و قیمت‌ها افزایش مییابد و تورم بهترین وسیله برای سودجویان و دلال‌ها می‌شود.
یک اقتصاد سالم می‌تواند نرخ تورم را تا 2 درصد حفظ کند. تورم پایه عبارت است از قیمت هر چیزی به جز قیمت مواد غذایی و بنزین که بسیار متغیر هستند. شاخص قیمت مصرف کننده رایج‌ترین مقیاس تورم به شمار می‌آید.
راهکارهای جلوگیری از کاهش ارزش پول
- سرمایه گذاری در فعالیت‌های تولیدی مانند کارآفرینی مستقیم، خریدن سهام در بازار بورس و سپرده گذاری در بانک، سرمایه گذاری به حساب می‌آیند.
- هنگامی که سرمایه‌ها به طور موقت از تعادل خارج می‌شوند، می‌تواند به صورت کوتاه مدت سود بیشتری به دست آورد. این نوع سرمایه گذاری ماهیت تولیدی نخواهد داشت.
- در شرایطی که ثبات اقتصادی وجود ندارد، بازار پیش بینی پذیر نیست. آینده به شدت وابسته تصمیمات سیاسی و متغیر است. یعنی به جای این که بازار تابع منطق اقتصادی باشد، به تصمیمات واکنش نشان می‌دهد.
در این مقاله درباره کاهش ارزش ریال، عوامل تاثیر گذار بر کاهش ارزش پول ملی و پیامدهای کاهش ارزش پول را مطرح نمودیم. امیدواریم اطلاعات کافی را در اختیار شما قرار داده باشیم. شما می‌توانید از صرافی پرشیا ارز در اصفهان نرخ ارز و پول را بررسی نمایید.
